OTKRIVANJE RAZLIČITOSTI I DOSEZANJE SLOBODE U FILMSKOJ ADAPTACIJI ROMANA SOBA S POGLEDOM E. M. FORSTERA

Apstrakt

Osamdesetih godina dvadesetog veka, britanska kultura se pretežno
oslanjala na tradicionalna, konzervativna i patrijarhalna shvatanja, što je posebno bilo
naglašeno u medijima koji su isticali značaj porodičnih vrednosti i braka, a naročito
tradicionalnih rodnih uloga koje su prevashodno bile zastupljene u filmskoj industriji.
Kao osvežavajući kontrast ovom pristupu, američki reditelj, Džejms Ajvori, donosi
autentičnu književnu adaptaciju romana Soba s pogledom Edvarda Morgana Forstera,
pretočenu u istoimeni film iz 1985. godine, i stilizovanu u rafinirani prikaz promena
koje su zahvatile britansko društvo, otvarajući put novim idejama i prihvatanju
kulturnih različitosti, ali uz suzdržano obećanje lične slobode. S tim u vezi, u ovom
radu ćemo ispratiti napore glavnih protagonista da se odupru nametnutim društvenim
konvencijama i pronađu lepotu u svojoj spontanosti i slobodi. Kroz razmišljanja
glavne junakinje o sopstvenim željama i potrebama, podvlači se centralna tema ovog
filma, a koja se tiče konflikta između nametnutog džingoizma, poslušne ženstvenosti
i urođene strasti, iskazanog i kroz prikaz Italije kao pogodnog mesta za konstruisanje
engleskog identiteta koji stoji u oštroj suprotnosti sa italijanskim Drugim. Različiti
stereotipi i naglašene binarnosti u karakterizaciji italijanskih prostora i njihovih
stanovnika potkopavaju osećaj različitosti i inferiornosti, ali i neskrivene grubosti
prikazanu kroz neukroćenu, a ponekad čak i opasnu lepotu prirode. Ovakvo nametanje 
fetišističke vizije „primitivne“ moderne Italije, navešće nas da se u svojoj analizi
oslonimo na tumačenja Alana Badjua o odnosu „bića“ i „događaja“, na osnovu čega
ćemo konačno razumeti kako je pretpostavljeni jaz između Engleske i Italije na
prelazu u dvadeseti vek dramatično uticao i kroz prosvećenu viziju etničke i
nacionalne kulture u medijima preoblikovao granice „civilizovanog“ sveta.